W ostatnich miesiącach 2024 roku obserwujemy znaczący wzrost importu pszenicy z Ukrainy do Unii Europejskiej, w tym do Polski. Według danych Komisji Europejskiej, od początku sezonu do 17 listopada 2024 roku, unijny import pszenicy wyniósł 3,518 mln ton, z czego prawie 2,5 mln ton pochodziło z Ukrainy.
Jednym z głównych powodów wzrostu importu pszenicy z Ukrainy jest jej konkurencyjna cena na rynku międzynarodowym. Ukraina, będąca jednym z największych eksporterów zbóż na świecie, produkuje pszenicę w niższych kosztach niż kraje Unii Europejskiej, w tym Polska. Dzięki temu ukraińska pszenica jest bardziej atrakcyjna cenowo dla importerów, co szczególnie widać w czasach rosnących kosztów produkcji rolniczej w Europie. Dodatkowo, korzystne kursy walutowe sprawiają, że eksport z Ukrainy staje się jeszcze bardziej opłacalny, co zachęca ukraińskich producentów do intensyfikacji handlu międzynarodowego.
Kolejnym istotnym czynnikiem jest ograniczony dostęp Ukrainy do tradycyjnych rynków eksportowych, takich jak region Morza Czarnego, z powodu konfliktu zbrojnego. W wyniku utrudnień związanych z logistyką i blokadami portów, Ukraina skierowała swoje dostawy do Europy, w tym do Polski. Unia Europejska, w ramach działań wspierających ukraińską gospodarkę, znosiła ograniczenia celne na produkty rolne z Ukrainy, co dodatkowo ułatwiło eksport. To spowodowało, że pszenica z Ukrainy zaczęła w większym stopniu zalewać europejskie rynki, w tym polski.
Dodatkowo, rosnące koszty energii i produkcji w krajach UE sprawiają, że produkcja rolna w Europie staje się mniej konkurencyjna w porównaniu z Ukrainą. Ukraińscy rolnicy, korzystając z tańszych zasobów pracy i mniejszych obciążeń regulacyjnych, są w stanie dostarczać zboża na rynek po znacznie niższych cenach. To sprawia, że importerzy, w tym polscy przedsiębiorcy, chętniej sięgają po zboża z Ukrainy, by obniżyć koszty produkcji, na przykład w przemyśle paszowym. Taki trend pokazuje, jak globalne czynniki gospodarcze i polityczne wpływają na lokalne rynki rolne.
Wzrost importu pszenicy z Ukrainy stanowi wyzwanie dla polskiego sektora rolnego. Aby sprostać konkurencji, polscy rolnicy muszą inwestować w nowoczesne technologie, zwiększać efektywność produkcji oraz poszukiwać nowych rynków zbytu. Jednocześnie, konieczne jest monitorowanie polityki handlowej i podejmowanie działań mających na celu ochronę krajowego rynku przed nadmiernym napływem taniego zboża z zagranicy.
Podsumowując, rosnący import pszenicy z Ukrainy wynika z jej konkurencyjnej ceny oraz poszukiwania przez ukraińskich eksporterów nowych rynków zbytu. Dla polskiego rynku oznacza to presję na ceny i konieczność dostosowania się do nowych realiów rynkowych.
