Opryski fungicydami w uprawie zbóż – kiedy i jakie stosować?

W uprawie zbóż, ochrona przed chorobami grzybowymi jest jednym z kluczowych elementów zapewnienia wysokiego plonu i jego jakości. Właściwe zastosowanie fungicydów pozwala nie tylko ograniczyć straty spowodowane przez patogeny, ale także poprawia zdrowotność roślin. W tym artykule omówimy, kiedy najlepiej przeprowadzać opryski fungicydami, jakie preparaty są najbardziej skuteczne oraz na co zwrócić uwagę, aby zwiększyć efektywność zabiegów.

Kiedy stosować opryski fungicydami?

Optymalny czas zastosowania fungicydów w uprawie zbóż zależy od fazy rozwoju rośliny oraz warunków atmosferycznych. Najbardziej krytyczne momenty dla ochrony zbóż to fazy strzelania w źdźbło, kłoszenia oraz dojrzewania. Wyróżnia się trzy główne terminy oprysków, które mają największy wpływ na skuteczną ochronę przed chorobami grzybowymi:

  • Pierwszy oprysk – faza krzewienia (BBCH 25-29): Wczesny zabieg fungicydowy jest zalecany, gdy na plantacji pojawiają się pierwsze objawy mączniaka prawdziwego lub septoriozy liści. Zabieg w tej fazie pozwala ograniczyć rozwój chorób, które mogą obniżyć kondycję rośliny w początkowym okresie wzrostu.
  • Drugi oprysk – faza strzelania w źdźbło (BBCH 30-39): Ten etap jest krytyczny dla ochrony przed takimi chorobami jak rdza brunatna, rdza żółta oraz septorioza. Warto tutaj zastosować fungicydy o szerokim spektrum działania, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się patogenów na wyższe partie rośliny.
  • Trzeci oprysk – faza kłoszenia (BBCH 51-59): Ostatni zabieg fungicydowy przeprowadza się w fazie kłoszenia, aby chronić zboże przed fuzariozą kłosów. Fuzarioza jest szczególnie niebezpieczna, gdyż prowadzi do produkcji mykotoksyn, które obniżają jakość plonu.

Jakie fungicydy stosować?

Wybór odpowiedniego fungicydu zależy od rodzaju patogenu, który pojawia się na plantacji oraz od fazy rozwoju rośliny. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów, które różnią się mechanizmem działania i spektrum aktywności. Poniżej omówione zostaną najczęściej stosowane grupy fungicydów w ochronie zbóż.

  • Triazole: To jedna z najczęściej stosowanych grup fungicydów, które charakteryzują się wysoką skutecznością w zwalczaniu mączniaka prawdziwego, septoriozy liści oraz fuzariozy kłosów. Do popularnych substancji czynnych należą tebukonazol, prothiokonazol czy metkonazol. Preparaty zawierające te substancje działają zarówno interwencyjnie, jak i zapobiegawczo.
  • Strobiluryny: Fungicydy z tej grupy, takie jak azoksystrobina czy piraklostrobina, wykazują szerokie spektrum działania i są skuteczne przeciwko rdzom oraz chorobom liści, takim jak septorioza i brunatna plamistość liści. Strobiluryny poprawiają także fotosyntezę, co przekłada się na wyższą wydajność plonowania.
  • SDHI (inhibitory dehydrogenazy bursztynianowej): Należą do nowoczesnych fungicydów o szerokim spektrum działania, które skutecznie zwalczają septoriozę liści, rdzę oraz brunatną plamistość liści. Substancje czynne, takie jak boskalid czy fluksapyroksad, są wykorzystywane w ochronie zbóż na różnych etapach ich wzrostu.

Czym kierować się przy wyborze fungicydu?

Przy wyborze odpowiedniego preparatu fungicydowego należy wziąć pod uwagę kilka istotnych czynników, które wpłyną na skuteczność zabiegu:

  • Rotacja substancji aktywnych: Aby uniknąć problemu odporności patogenów na fungicydy, zaleca się rotację substancji aktywnych z różnych grup chemicznych. Stosowanie tych samych substancji w kolejnych sezonach może prowadzić do zmniejszenia ich skuteczności.
  • Warunki pogodowe: Warto pamiętać, że skuteczność oprysków fungicydowych zależy także od warunków atmosferycznych. Zbyt wysoka wilgotność i opady deszczu mogą spowodować zmywanie fungicydu z liści, natomiast zbyt wysoka temperatura może przyspieszać parowanie preparatu, co obniża jego efektywność. Najlepsze efekty uzyskuje się przy umiarkowanej temperaturze oraz niskiej wilgotności powietrza.
  • Stadium rozwoju choroby: Wczesne wykrycie choroby jest kluczowe dla skutecznego zwalczania patogenów. Zabiegi zapobiegawcze są bardziej efektywne niż interwencyjne, dlatego warto regularnie monitorować stan plantacji.

Ochrona zbóż przed chorobami grzybowymi za pomocą fungicydów jest niezbędnym elementem skutecznej uprawy. Aby osiągnąć najlepsze efekty, należy właściwie dobrać preparaty do fazy rozwoju roślin i warunków pogodowych, a także stosować odpowiednie strategie zapobiegające powstawaniu odporności patogenów na fungicydy. Regularny monitoring stanu plantacji oraz stosowanie rotacji substancji czynnych przyczynią się do zdrowego i obfitego plonu.

Polecamy także: