Rynek maszyn rolniczych w Polsce znajduje się obecnie w głębokiej recesji, co budzi poważne obawy wśród producentów i dealerów sprzętu. Dane z ostatnich miesięcy wskazują na znaczący spadek sprzedaży nowych ciągników i przyczep rolniczych, co przekłada się na trudną sytuację finansową wielu firm w branży.
Spadek sprzedaży maszyn rolniczych
Według Polskiej Izby Gospodarczej Maszyn i Urządzeń Rolniczych (PIGMiUR), w okresie od stycznia do sierpnia 2024 roku odnotowano spadek rejestracji nowych ciągników o 17% w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. W przypadku przyczep rolniczych spadek ten wyniósł 18%
Tendencja ta jest kontynuowana również w październiku, co potwierdza trudną sytuację na rynku.
Przyczyny spadku sprzedaży
Eksperci wskazują na kilka kluczowych czynników wpływających na obecną sytuację:
- Niepewność gospodarcza: Wojna na Ukrainie, wzrost cen nawozów, energii i paliw oraz niestabilność cen płodów rolnych sprawiają, że rolnicy są bardziej ostrożni w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.
- Brak dostępnych subwencji: Ograniczone wsparcie finansowe dla rolników oraz opóźnienia w realizacji programów dofinansowań skutkują wstrzymaniem wielu planowanych inwestycji w nowe maszyny.
- Zmiany regulacyjne: Wprowadzenie Zielonego Ładu oraz innych regulacji środowiskowych wpływa na decyzje zakupowe rolników, którzy obawiają się dodatkowych kosztów związanych z dostosowaniem sprzętu do nowych norm.
Reakcje branży rolniczej
W odpowiedzi na spadek popytu na nowe maszyny rolnicze, producenci i dealerzy wprowadzili szereg działań mających na celu dostosowanie się do trudnej sytuacji rynkowej.
Wielu producentów maszyn rolniczych zdecydowało się na ograniczenie produkcji oraz redukcję zatrudnienia. Przykładem jest firma Pöttinger, która w czerwcu 2024 roku zawiesiła działalność, a 200 pracowników zostało zarejestrowanych w urzędzie pracy z gwarancją ponownego zatrudnienia po kilku tygodniach
Podobne kroki podjęły inne firmy, takie jak John Deere, gdzie zwolniono ponad 1 200 osób w dwóch etapach redukcji etatów
Dealerzy maszyn rolniczych również dostosowali swoją strategię sprzedaży. W obliczu spadku popytu na nowe maszyny, zwiększyli ofertę maszyn używanych, które są bardziej dostępne cenowo dla rolników. Dodatkowo, wiele firm skupiło się na serwisie i dostosowywaniu starszych maszyn do nowych norm środowiskowych, co pozwoliło utrzymać kontakt z klientami i zapewnić im wsparcie techniczne.
W odpowiedzi na trudną sytuację rynkową, organizacje branżowe, takie jak Polska Izba Gospodarcza Maszyn i Urządzeń Rolniczych (PIGMiUR), podjęły działania mające na celu wsparcie producentów i dealerów. Izba prowadziła badania dotyczące koniunktury w branży, identyfikując główne problemy i proponując rozwiązania, takie jak lobbing na rzecz zwiększenia dostępności funduszy unijnych na zakup nowych maszyn oraz uproszczenie procedur związanych z dofinansowaniami
Dodatkowo, organizowane są szkolenia i warsztaty dla przedsiębiorców, mające na celu podniesienie ich kompetencji w zakresie sprzedaży i serwisu maszyn rolniczych.
Perspektywy na przyszłość
Sytuacja na rynku maszyn rolniczych w Polsce w najbliższych miesiącach pozostaje niepewna. Analitycy przewidują, że trudności w branży mogą utrzymać się do połowy 2025 roku. Dyrektor firmy Kuhn, Artur Szymczak, szacuje, że poprawa koniunktury nastąpi w drugiej połowie 2025 roku, jednak w najbliższych miesiącach niewiele się zmieni.
W obliczu trudnej sytuacji rynkowej, rolnicy mogą być bardziej zainteresowani zakupem tańszych maszyn używanych lub ograniczyć inwestycje w swoich gospodarstwach. Wzrost kosztów finansowania, w tym wysokie oprocentowanie kredytów, dodatkowo zniechęca do inwestycji w nowy sprzęt. W 2023 roku odnotowano spadek liczby rejestracji nowych maszyn rolniczych w Polsce – o 12% w przypadku ciągników oraz o 23% w przypadku przyczep.
Dodatkowo, raport Komisji Europejskiej z października 2024 roku wskazuje na prognozowane duże spadki produkcji roślinnej i zwierzęcej w Unii Europejskiej, co może wpłynąć na ograniczenie możliwości inwestycyjnych rolników wiosną 2025 roku.
W obliczu tych wyzwań, kluczowe będzie wsparcie ze strony instytucji finansowych oraz rządu, które mogą pomóc rolnikom w dostosowaniu się do zmieniających się warunków rynkowych. Ważne jest również monitorowanie sytuacji na rynku maszyn rolniczych oraz dostosowywanie strategii sprzedaży i produkcji do aktualnych potrzeb i oczekiwań rolników.
