Ubezpieczenie w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) jest przeznaczone dla osób pracujących w rolnictwie i ich rodzin. To szczególna forma zabezpieczenia społecznego, której warunki różnią się od ubezpieczeń w ZUS, obejmując zarówno emerytury i renty, jak i zasiłki oraz inne świadczenia. Aby móc skorzystać z tego ubezpieczenia, konieczne jest spełnienie kilku kluczowych kryteriów. Przyjrzyjmy się, jakie są główne warunki przystąpienia do KRUS oraz kto może liczyć na świadczenia z tego systemu.
Spis Treści
Kto może przystąpić do ubezpieczenia w KRUS?
Do ubezpieczenia w KRUS mogą przystąpić wyłącznie osoby spełniające określone warunki związane z prowadzeniem działalności rolniczej. W praktyce ubezpieczeniem w KRUS mogą zostać objęte:
Rolnicy – osoby fizyczne, które:
- Posiadają gospodarstwo rolne lub dzierżawią grunt rolny o powierzchni co najmniej 1 hektara przeliczeniowego lub prowadzą dział specjalny produkcji rolnej.
- Osobiście pracują na rzecz prowadzenia gospodarstwa rolnego lub działu specjalnego.
- Nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu w ZUS, np. z tytułu pracy zawodowej poza rolnictwem.
Domownicy rolnika – członkowie rodziny rolnika, którzy:
- Zamieszkują z rolnikiem na terenie tego samego gospodarstwa rolnego.
- Wykonują stałą pracę na rzecz gospodarstwa.
- Nie podlegają ubezpieczeniu w ZUS z tytułu zatrudnienia lub innej działalności gospodarczej poza gospodarstwem.
Małżonkowie rolników – współmałżonkowie rolnika prowadzącego gospodarstwo rolne, o ile również spełniają warunki wymagane przez KRUS, takie jak brak zatrudnienia poza rolnictwem lub innej działalności objętej ubezpieczeniem w ZUS.
Przystąpienie do ubezpieczenia w KRUS wymaga także spełnienia warunków formalnych, takich jak zgłoszenie do KRUS, złożenie odpowiednich dokumentów potwierdzających posiadanie gospodarstwa oraz brak innych obowiązków ubezpieczeniowych.
Warunki formalne przystąpienia do ubezpieczenia KRUS
Aby uzyskać ubezpieczenie w KRUS, konieczne jest złożenie stosownych dokumentów, które potwierdzą spełnienie wymogów ustawowych. Osoba zainteresowana musi udać się do najbliższej placówki KRUS i przedstawić dokumenty, takie jak:
- własność lub dzierżawa gruntu – dowód na posiadanie gospodarstwa rolnego,
- dokumenty tożsamości – np. dowód osobisty,
- wypełniony wniosek o objęcie ubezpieczeniem,
- dokumenty potwierdzające brak innych ubezpieczeń społecznych, jeżeli dotyczy.
Ponadto, rolnik lub domownik musi zadeklarować, że nie jest zatrudniony poza gospodarstwem rolnym i nie prowadzi działalności gospodarczej, co mogłoby skutkować obowiązkiem ubezpieczenia w ZUS.
Kryteria ubezpieczenia i wysokość składek
Wysokość składek w KRUS jest ustalana na podstawie liczby hektarów przeliczeniowych gospodarstwa. Ubezpieczenie KRUS różni się od ZUS pod kątem wysokości składek – są one niższe, a ich wysokość zależy od powierzchni i rodzaju działalności. Obecnie składki są ustalane kwartalnie, co oznacza, że osoby ubezpieczone w KRUS muszą regulować płatności co trzy miesiące.
Warto zaznaczyć, że KRUS oferuje różne typy ubezpieczeń:
- ubezpieczenie emerytalno-rentowe, które obejmuje świadczenia emerytalne i rentowe,
- ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe, umożliwiające uzyskanie świadczeń z tytułu wypadków i chorób związanych z działalnością rolniczą.
Dla osób młodszych, rozpoczynających działalność rolniczą, KRUS oferuje także możliwość obniżenia składek przez pierwsze dwa lata prowadzenia działalności, co jest dużym wsparciem dla początkujących rolników.
Poniżej przedstawiamy aktualne stawki obowiązujące w IV kwartale 2024 roku:
Ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie:
- Miesięczna składka: 60,00 zł.
- Dla rolnika, małżonka lub domownika objętego ubezpieczeniem w zakresie ograniczonym (na wniosek): 20,00 zł miesięcznie.
Ubezpieczenie emerytalno-rentowe:
- Podstawowa miesięczna składka: 160,00 zł.
- Dodatkowa składka dla rolników prowadzących gospodarstwa o powierzchni powyżej 50 ha przeliczeniowych użytków rolnych:
- 12% emerytury podstawowej (tj. 192,00 zł) – dla gospodarstw do 100 ha przeliczeniowych.
- 24% emerytury podstawowej (tj. 385,00 zł) – dla gospodarstw powyżej 100 ha do 150 ha przeliczeniowych.
- 36% emerytury podstawowej (tj. 577,00 zł) – dla gospodarstw powyżej 150 ha do 300 ha przeliczeniowych.
- 48% emerytury podstawowej (tj. 769,00 zł) – dla gospodarstw powyżej 300 ha przeliczeniowych.
Wysokość emerytury podstawowej w czerwcu 2024 roku wynosiła 1 602,86 zł, co stanowi podstawę do obliczania powyższych składek.
Obowiązki wynikające z przynależności do KRUS
Bycie ubezpieczonym w KRUS wiąże się również z obowiązkami. Przede wszystkim, osoba ubezpieczona zobowiązana jest do terminowego opłacania składek. Ponadto, jeśli zdecyduje się na podjęcie pracy poza rolnictwem lub założenie działalności gospodarczej, musi zgłosić ten fakt do KRUS, co może skutkować przejściem do systemu ubezpieczeń ZUS.
Przy zawieraniu umów dzierżawy gruntów lub podejmowaniu działalności gospodarczej, rolnik musi pamiętać o konieczności zgłoszenia takich zmian, ponieważ mogą one wpływać na prawo do ubezpieczenia w KRUS.
